امروز سال های زیادی از زمانی که در بیشتر کشورهای دنیا زنان حق تحصیل نداشتند و در سنین پایین مجبور به ازدواج می شدند گذشته است، با وجود این هنوز هم در بعضی از کشور ها مانند افغانستان شاهد آمار بالای بی سوادی در بین زنان و دختران هستیم. مسئله ای که نیمی از جمعیت کشور را در حالت انفعال نگه می دارد و باعث افزایش بحران های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی شخصی می شود.
نویسنده: سمیه بابایی، پژوهشگر مسائل اجتماعی
امروز سال های زیادی از زمانی که در بیشتر کشورهای دنیا زنان حق تحصیل نداشتند و در سنین پایین مجبور به ازدواج می شدند گذشته است، با وجود این هنوز هم در بعضی از کشور ها مانند افغانستان شاهد آمار بالای بی سوادی در بین زنان و دختران هستیم. مسئله ای که نیمی از جمعیت کشور را در حالت انفعال نگه می دارد و باعث افزایش بحران های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی شخصی می شود.
بحث درباره اهمیت تحصیل زنان همواره جز مسائلی است که وجود اختلاف نظر در آن، به صورت چشمگیری قابل مشاهده می باشد به خصوص اینکه این موضوع تا حد زیادی از فرهنگ و سیاست یک کشور نشات می گیرد و در کشوری مانند افغانستان که طیف وسیعی از عقاید وجود دارد این مسئله به صورت های مختلف پاسخ داده می شود. اما در نهایت بیشتر این عقاید در افغانستان به یک جواب مشترک رسیده و باعث بی سوادی و خانه نشینی زنان افغان شده است.
طبق گزارش یونسکو در سال 2017 میلادی سطح سواد زنان افغانستان به طور متوسط 17 فی صد و بالاترین میزان سواد آنها 34.7 فی صد در کابل بوده است در حالی که نرخ سواد مردان به طور متوسط 45 فی صد و در پایتخت 68 فی صد بوده است و این نشان دهنده اختلاف شدید جغرافیایی و جنسیت در این کشور می باشد .(یونیسف)
بی سوادی زنان در افغانستان علل متعددی دارد که از بین آنها می توان به جنگ، فقر اقتصادی و فرهنگی، وجود عرف های اجتماعی و حاکمیت مردسالار اشاره کرد. طی آمار یونیسف 42 فی صد خانواده های افغان گفته اند که یکی از اعضای خانواده شان قبل از رسیدن به سن 18 سالگی ازدواج کرده و این آمار در مناطق محروم به 66 فی صد نیز می رسد. بنابراین می توان گفت از آنجایی که دختران پس از ازدواج مسئولیت خانه و سپس فرزندآوری را برعهده می گیرند، یکی از علل اصلی بی سوادی آنها، ازدواج زودهنگام شان است.
از دیگر مسائلی که باعث محرومیت دختران از تحصیل می شود، مسافت های طولانی، عدم امنیت، کمبود مدارس در ولسوالی ها و مناطق دورافتاده، و فقر شدید است. با اینکه تحصیل در کشور افغانستان رایگان می باشد اما طبیعتا فرستادن کودکان به مدارس هزینه هایی را نیز بر دوش خانواده ها می گذارد و همین باعث می شود تا خانواده هایی که در فقر به سر می برند دختران خود را از تحصیل محروم کنند تا آنها کمک خرج خانه باشند.
همچنین کمبود منابع و امکانات آموزشی یکی دیگر از علل محرومیت دختران از تحصیل است. پایین بودن تعداد آموزگار زن و مدارس برای دختران به تنهایی باعث اجتناب خانواده ها برای حضور دخترانشان در مدرسه شده است. سوال اصلی که در این بحث مطرح می شود این است که چه چیزی تحصیل دختران را به امری ضروری تبدیل می کند؟
به دلیل اینکه نیمی از جامعه افغانستان را زنان و دختران تشکیل می دهند بنابراین زنان می توانند در جهت دهی جامعه نقش به سزایی را بازی کنند. چه بسا اینکه دختران بی سواد خود قربانی همین جامعه هستند. سواد آموزی می تواند تاثیر زیادی بر روی جلوگیری از ازدواج و بارداری زودهنگام داشته باشد. همچنین سواد آموزی زنان نقش عمده ای را در تربیت نسل جدید بازی میکند. نسلی که میتواند با یافتن مسیری صحیح در مسیر ساختن افغانستان به جای عضویت در ستیزه جویی و انجام انتحاری گام بردارد. چرا که در عمده تحقیقات بین المللی ثابت شده است عمده افراد درگیر در ستیزه جویی در افغانستان و انجام عملیات های انتحاری از ضعف در پیشینه اجتماعی رنج میبرند.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/12160
تگ ها: